Gefico comezou a súa andaina en 1979, deseñando e fabricando equipos de tratamento de auga técnica e potable para o sector naval, e ao longo dos anos dirixiuse a novos segmentos de mercado, sempre coa innovación e a multidisciplinariedade como bandeira, abarcando outros sectores industriais e de terra, incluídos o hostaleiro e residencial.
Segundo explica a súa directora xeral, Marta Herva, a aposta de Gefico pola economía circular levounos a desenvolver solucións para concentrar as augas residuais xeradas no proceso de cocción de mexillón, ou a proxectar unha planta para a separación de hidróxeno e metano que será pioneira en España, con vistas a utilizar as redes de distribución de gas natural para o transporte do hidróxeno verde. Tamén traballan para incorporar a realidade aumentada e a intelixencia artificial nos seus equipos para facilitar o mantemento e a rápida resposta ante posibles fallos.
Entre os seus puntos fortes, a súa ampla rede de distribución en 48 países, nos que se comercializan os equipos deseñados e fabricados integramente en Galicia. Ata a data, Gefico deu servizo a máis de 1.200 clientes en todo o mundo, mediante os máis de 12.000 sistemas de tratamento de auga proporcionados.
– Gefico incorporouse en 2011 ao Grupo Cetus, no que a innovación é un importante sinal de identidade. Que supuxo esta integración?
Foi un punto de inflexión importante: a dispoñibilidade de amplas instalacións industriais (máis de 15.000 m2) na nova sede en Cerceda e a incorporación de persoal altamente cualificado, enxeñeiras e enxeñeiros, doutoras e doutores con especialidades en distintos ámbitos, permitiron establecer unha base sólida sobre a que seguir crecendo, asumindo novos retos e, en definitiva, estar preparados para dar resposta ás demandas do mercado. Todo isto sen perder de vista que Gefico é unha compañía de orixe familiar con firmes valores e principios empresariais.
A innovación está no ADN da empresa e o grupo, e isto é o que nos permite estar á vangarda do mercado e poder ofrecer solucións innovadoras e adaptadas aos requisitos dos nosos clientes. O noso coñecemento interno completámolo cun convenio de colaboración estable coa Universidade da Coruña e outras colaboracións puntuais con outras universidades de todo o territorio nacional e centros tecnolóxicos. Para nós esta é unha fórmula de traballo que resultou moi estimulante e frutífera á hora de facilitar a transferencia do coñecemento dos centros de I+D á industria e, á súa vez, de manter o radar activo en canto a liñas de investigación nas que se está traballando, o que nos permite anticiparnos ao futuro.
– Autodefínense como provedor global de solucións industriais para o mercado do tratamento da auga. En que sectores están máis presentes?
O sector tradicional de Gefico é o naval. Neste ámbito especializouse en tecnoloxías de desalación por evaporación e ósmosis inversa para a xeración de auga técnica e auga potable a bordo, incluíndo por tanto todas as unidades adicionais de acondicionamento da auga na liña de tratamento que poidan ser necesarias.
Aínda que a día de hoxe este sector segue supoñendo unha parte importante do negocio nas súas distintas ramas (civil, militar, pesca, offshore, megayates, etc.), nos últimos anos a empresa buscou diversificar os seus mercados, aumentando a súa presenza no sector industrial e terra, extrapolando a estes ámbitos o coñecemento atesourado durante anos nas principais tecnoloxías de tratamento de auga coas que traballa.
No sector industrial, por exemplo, dispón de varias instalacións nas que se utilizaron de maneira efectiva os evaporadores de Gefico, adecuadamente adaptados, para o tratamento e concentración de efluentes. Esta concentración representa un importante aforro de custos na xestión de diversos residuos.
No que denominamos mercado en terra, inclúese por exemplo a instalación de plantas desalinizadoras e potabilizadoras en complexos hostaleiros, con especial demanda en países nos que a subministración de auga potable en rede non é estable ou non reúne as condicións de calidade necesarias. Nestes casos, os hoteis optan por ter o seu propio sistema de xeración. Este é un ámbito no que empezamos a ter unha presenza importante e que prevemos se vaia reactivando unha vez superado o período de incerteza que supuxo a Covid-19. Unha aplicación equivalente podémola atopar en poboacións sen acceso a rede de auga potable, onde a independencia de xerar e xestionar a súa propia auga vólvese de suma importancia.
– Tendo en conta que sempre foron moi activos en I+D+i, de que proxectos están máis satisfeitos?
A nosa actividade de I+D+i está certificada polo noso sistema de xestión integrado, especificamente mediante a norma UNE 166002. Como xa comentamos antes, a innovación continuada forma parte da nosa filosofía de empresa, algo que consideramos vital para a propia supervivencia da mesma, pois nun mercado tan cambiante como no que vivimos, quedar estancado non é unha opción.
Un dos retos máis relevantes que abordamos nos últimos anos foi o desenvolvemento de evaporadores baseados na tecnoloxía de compresión mecánica de vapor. No marco dun proxecto de investigación levado a cabo cun consorcio de empresas, fabricamos un prototipo que se utilizou para validar a tecnoloxía co obxectivo de concentrar as augas residuais xeradas no proceso de cocción de mexillón. Como resultado deste proceso, obtense unha auga técnica que se pode reutilizar en proceso e, doutra banda, un volume moi reducido de residuo cuxa xestión é máis sinxela de xestionar. Dada a relevancia da industria conserveira en Galicia, consideramos que calquera avance no estudo de solucións para minimizar o seu impacto ambiental é altamente beneficioso. Ademais, a vantaxe desta tecnoloxía fronte á evaporación térmica, é que só se necesita dispoñer de subministración eléctrica para o seu funcionamento.
Agora mesmo, por exemplo, estamos a traballar nun proxecto que permitirá levar aos equipos de Gefico a un novo nivel, traballando nas bases para incorporar conceptos como a realidade aumentada e a intelixencia nas máquinas. O proxecto SAMAIN, apoiado polo Ministerio de Industria, Comercio e Turismo no programa de apoio a Agrupacións Empresariais Innovadoras, ten entre os seus obxectivos a disposición dun sistema de monitorización remota que, no longo prazo e mediante un programa de intelixencia artificial, permitirá prever escenarios de fallos e anticiparse co necesario mantemento. Isto acompañarase coa dispoñibilidade de acceso a unha base de datos de documentación técnica e visual na que se dispoñerá de toda a información necesaria para levar a cabo o devandito mantemento.
Ademais, Gefico mantén unha filosofía de mellora continua dos seus equipos estándar, onde sempre se trata de mellorar a calidade e fomentar a economía circular dos mesmos coa procura de novos materiais ou procesos.
– Están a traballar nunha nova liña de negocio dedicada ao tratamento dos gases industriais, en que fase atópanse?
Esta é unha nova liña de negocio na que levamos xa case tres anos traballando. Naceu co obxectivo principal de deseñar e desenvolver plantas de upgrading de biogás para a xeración de biometano, utilizando a tecnoloxía de membranas polimétricas.
Ao ser unha liña completamente nova, tanto a fase de deseño e desenvolvemento como as accións comerciais resultaron particularmente complexas, por tratarse dun mercado novo no que non se teñen referencias.
Afortunadamente, o esforzo realizado empeza a ver os seus froitos, en parte porque as actuais circunstancias obrigan a priorizar a procura de fontes alternativas de enerxía que aseguren a independencia de subministración de Europa. Nestes momentos temos xa un proxecto pechado entre mans para fabricar unha planta para a separación de hidróxeno e metano, tamén baseado en tecnoloxía de membranas, algo que vai ser completamente pioneiro en España e que permitirá avanzar na análise das posibilidades de utilizar as redes de distribución de gas natural para o transporte do hidróxeno verde, considerando a súa posible separación en destino. Temos outros proxectos tamén bastante maduros que confiamos vaian frutificando co tempo.
En definitiva, pola nosa banda estamos preparados para dar o salto definitivo, só queda que se vaian concretando as oportunidades e desta maneira afianzar a expansión de Gefico en novos ámbitos nos que proporcionar solucións técnicas que promovan a economía circular.
– Gefico deseña e fabrica en Cerceda, e vende en calquera punto do mundo. Como se compite no exterior desde unha pequena localidade galega?
Sen dúbida unha das claves do éxito da internacionalización de Gefico é a súa rede comercial. É importante sempre estar preto do cliente, tanto durante a fase de venda como para proporcionar un servizo posterior efectivo. Ademais, a forma de facer negocios pode cambiar moito polas diferenzas culturais entre países, implicacións de normativas a ter en conta, etc. Un cliente sempre se vai a sentir máis cómodo se quen lle presenta o produto é alguén próximo.
Na nosa sede en Cerceda temos un equipo comercial que conta con responsables por áreas xeográficas. Este equipo, comandado polo noso director comercial Javier Expósito, encárgase de dar o soporte necesario á nosa rede e levar un control xeral.
É moi importante tamén a presenza nas feiras internacionais, manter activas as visitas aos nosos axentes ou promover que eles veñan a Galicia para estar actualizados con respecto aos últimos desenvolvementos e tecnoloxías. Aínda que vivísemos unha revolución en canto ao uso das reunións telemáticas, o contacto presencial segue sendo necesario.
– Viratec acaba de celebrar a súa Asemblea Xeral coa vista posta en dar un paso adiante como aglutinador e referente da industria ambiental galega. Que espera do clúster no curto e medio prazo?
Viratec é un foro extraordinario de encontro de empresas dos máis diversos ámbitos pero que no fondo teñen un obxectivo común, pois todas elas dalgunha maneira aglutínanse na industria ambiental galega. Un dos papeis fundamentais do clúster é propiciar o encontro de empresas con posibles sinerxías que, seguramente doutra maneira nin se coñecerían.
Ademais, tamén debe actuar como plataforma para dar visibilidade aos seus socios e aos servizos que estes poden ofrecer, e axudar a gañar máis forza na representación diante da Administración, ou servir de apoio para exportar os seus servizos tanto a nivel nacional como internacional.